Trước khi sử dụng thuốc giảm đau Opioid, người dùng cần phải có những kiến thức cơ bản về thuốc này để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình điều trị. Hãy tham khảo nội dung trong bài viết sau đây!
- Dược sĩ chia sẻ vì sao cơ thể lại xuất hiện hiện tượng dị ứng thuốc ?
- Sử dụng thuốc giảm đau an toàn để tránh gây ra tác dụng phụ
Thuốc giảm đau Opioid và những điều bạn cần biết trước khi sử dụng
Thuốc giảm đau Opioid là gì?
Dược sĩ Cao đẳng Dược Hà Nội cho biết: Thuốc giảm đau Opioid là một loại thuốc giảm đau mạnh được sản xuất từ các hợp chất có trong cây thuốc phiện. Những loại thuốc này thường được sử dụng để giảm đau trong điều trị đau cấp tính hoặc mãn tính, đặc biệt là trong trường hợp đau sau phẫu thuật.
Các thuốc giảm đau Opioid hoạt động bằng cách tác động vào hệ thần kinh trung ương và giúp giảm đau bằng cách làm giảm cảm giác đau của cơ thể. Tuy nhiên, do chất lượng và hiệu quả của thuốc, nên chúng được sử dụng chỉ dưới sự giám sát của các chuyên gia y tế.
Những loại thuốc giảm đau Opioid phổ biến bao gồm morphone, codeine, oxycodone, hydrocodone, fentanyl, và tramadol. Tuy nhiên, do tác động phụ của thuốc, đặc biệt là khả năng gây nghiện và lạm dụng, nên cần sử dụng chúng đúng liều lượng và thời gian chỉ định để tránh các tác động phụ nguy hiểm cho sức khỏe.
Thuốc giảm đau Opioid chỉ định với những đối tượng nào?
Thuốc giảm đau Opioid thường được chỉ định trong các trường hợp đau cấp tính hoặc đau mãn tính mà không thể kiểm soát được bằng các loại thuốc giảm đau thông thường khác. Các trường hợp cụ thể có thể bao gồm:
- Đau sau phẫu thuật: Thuốc giảm đau Opioid thường được sử dụng để giảm đau sau khi phẫu thuật.
- Đau vì bệnh ung thư: Đau do bệnh ung thư thường là đau mãn tính và cần sử dụng các loại thuốc giảm đau mạnh như Opioid để giảm đau hiệu quả.
- Đau mạn tính do bệnh lý về xương khớp: Một số bệnh lý về xương khớp như bệnh viêm khớp, bệnh gout… có thể dẫn đến đau mạn tính và cần sử dụng Opioid để giảm đau.
- Đau do chấn thương: Đau do chấn thương như đau sau khi va đập, gãy xương… cũng có thể được giảm đau bằng thuốc giảm đau Opioid.
Tuy nhiên, do tác dụng phụ và nguy cơ gây nghiện của thuốc, việc sử dụng thuốc giảm đau Opioid cần được chỉ định và theo dõi bởi các chuyên gia y tế để tránh các tác động phụ nguy hiểm cho sức khỏe.
Thuốc giảm đau Opioid chống chỉ định khi nào ?
Dược sĩ tư vấn thuốc giảm đau Opioid có một số trường hợp chống chỉ định sử dụng, bao gồm:
- Quá mẫn cảm với thành phần của thuốc.
- Bệnh phổi mạn tính: Do Opioid có thể gây nguy hiểm đến hệ thống hô hấp, nên không nên sử dụng trong trường hợp bệnh nhân có bệnh phổi mạn tính, bao gồm bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) hoặc hen suyễn.
- Rối loạn hô hấp: Nếu bệnh nhân đang trải qua các vấn đề liên quan đến hệ thống hô hấp, chẳng hạn như suy giảm chức năng phổi hoặc rối loạn hô hấp trung ương, thì việc sử dụng Opioid có thể làm tăng nguy cơ gây ra các vấn đề hô hấp nghiêm trọng.
- Suy gan hoặc suy thận: Opioid được chuyển hóa trong gan và thận, do đó, nếu bệnh nhân có suy gan hoặc suy thận, sử dụng Opioid có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng.
- Trẻ em dưới 12 tuổi: Do nguy cơ tác dụng phụ cao và không đủ dữ liệu về sử dụng Opioid ở trẻ em, nên không nên sử dụng thuốc giảm đau Opioid ở trẻ em dưới 12 tuổi.
Ngoài ra, dược sĩ Cao đẳng Dược TPHCM lưu ý: những người đang dùng thuốc ức chế monoamin oxidase (MAOIs) hoặc thuốc chống trầm cảm cũng không nên sử dụng Opioid mà phải tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Thuốc giảm đau Opioid cần được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ
Thuốc giảm đau Opioid gồm những loại thuốc nào?
Các loại thuốc giảm đau Opioid được sử dụng phổ biến hiện nay bao gồm:
- Morphin và các dẫn xuất của nó: Morphin là một trong những loại thuốc giảm đau Opioid đầu tiên được sử dụng trong lâm sàng. Các dẫn xuất của morphin bao gồm hydromorphon, oxymorphon, fentanyl…
- Codein và các dẫn xuất của nó: Codein là một loại thuốc giảm đau Opioid nhẹ được sử dụng để giảm đau nhẹ đến trung bình. Các dẫn xuất của codein bao gồm hydrocodon và oxycodon.
- Tramadol: Tramadol là một loại thuốc giảm đau Opioid nhẹ được sử dụng để giảm đau trung bình đến nặng.
- Buprenorphin: Buprenorphin là một loại thuốc giảm đau Opioid có tính năng chống nghiện và được sử dụng để điều trị nghiện ma túy.
- Methadone: Methadone là một loại thuốc giảm đau Opioid được sử dụng để giảm đau và điều trị nghiện ma túy.
Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc giảm đau Opioid cần được thực hiện dưới sự giám sát và chỉ định của bác sĩ để tránh các tác dụng phụ nghiêm trọng và nguy hiểm cho sức khỏe.
Một số lưu ý khi sử dụng thuốc giảm đau Opioid
Việc sử dụng thuốc giảm đau Opioid có thể giúp giảm đau hiệu quả, nhưng đồng thời cũng có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng và có nguy cơ gây nghiện. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc giảm đau Opioid:
- Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ: Việc sử dụng thuốc giảm đau Opioid nên được thực hiện dưới sự giám sát và chỉ định của bác sĩ. Không được sử dụng thuốc theo cách mà không được chỉ định.
- Không sử dụng liều lượng lớn hơn hoặc dùng thường xuyên hơn: Việc sử dụng thuốc giảm đau Opioid ở liều lượng lớn hơn hoặc sử dụng quá thường xuyên có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng, đặc biệt là gây nghiện.
- Không sử dụng thuốc giảm đau Opioid khi uống rượu hoặc chất kích thích: Việc sử dụng thuốc giảm đau Opioid khi uống rượu hoặc dùng chất kích thích có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng và có thể dẫn đến tử vong.
- Theo dõi các tác dụng phụ: Việc sử dụng thuốc giảm đau Opioid có thể gây ra nhiều tác dụng phụ như buồn ngủ, chóng mặt, tình trạng rối loạn tiêu hóa, tình trạng rối loạn tâm lý, suy hô hấp và nguy cơ tử vong. Do đó, bệnh nhân cần phải theo dõi sát các tác dụng phụ và thông báo ngay cho bác sĩ khi có bất kỳ vấn đề gì.
- Không dừng sử dụng thuốc đột ngột: Nếu bệnh nhân muốn dừng sử dụng thuốc giảm đau Opioid, cần hỏi ý kiến bác sĩ và thực hiện theo chỉ định của họ để tránh các vấn đề sức khỏe có thể xảy ra.
- Tránh chia sẻ thuốc với người khác: Thuốc giảm đau Opioid chỉ được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ, không được chia sẻ với người khác. Việc sử dụng thuốc giảm đau Opioid của người khác có thể gây ra nhiều nguy hiểm đến sức khỏe, đặc biệt là khi bệnh nhân có các vấn đề sức khỏe khác hoặc đang dùng các loại thuốc khác.
- Lưu trữ thuốc đúng cách: Thuốc giảm đau Opioid cần được lưu trữ ở nơi khô ráo, mát mẻ, không tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp và xa tầm tay của trẻ em. Nếu không sử dụng hết thuốc, cần đưa thuốc tới nơi thu gom thuốc hết hạn sử dụng để tránh gây ô nhiễm môi trường.
- Thực hiện theo chỉ định của bác sĩ về việc tạm dừng hoặc thay đổi liều lượng thuốc: Nếu bệnh nhân muốn tạm dừng hoặc thay đổi liều lượng thuốc, cần hỏi ý kiến bác sĩ để tránh gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng.
- Thực hiện các biện pháp phòng ngừa sự lạm dụng thuốc: Người sử dụng thuốc giảm đau Opioid cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa sự lạm dụng thuốc như thực hiện đúng liều lượng, không sử dụng liều lớn hơn hoặc sử dụng quá thường xuyên, không sử dụng thuốc khi uống rượu hoặc dùng chất kích thích, không chia sẻ thuốc với người khác, và không tự ý tạm dừng hoặc thay đổi liều lượng thuốc.
Nguồn: duocsi.edu.vn