Triệu chứng ngộ độc thuốc Paracetamol

Th2 13, 2019Sử Dụng Thuốc0Like

(1 votes, average: 5,00 out of 5)

Chia sẻ:

Paracetamol là loại thuốc giảm đau, hạ sốt hiệu quả được nhiều người sử dụng. Tuy nhiên việc sử dụng tùy tiện thuốc Paracetamol làm tăng nguy cơ ngộ độc thuốc.

Triệu chứng ngộ độc thuốc paracetamol

Ngộ độc paracetamol có xu hướng tăng lên ở nước ta. Đây là một loại ngộ độc dễ gặp nhưng dễ bị bỏ sót và quá trình chẩn đoán chậm trễ, đặc biệt là khi bệnh nhân lạm dụng paracetamol để tự điều trị với mức độ quá liều lặp lại nhiều lần!

Diễn biến của ngộ độc paracetamol

Các dược sĩ tư vấn sử dụng thuốc cho biết, ngộ độc paracetamol có biểu hiện ban đầu rất nghèo nàn, thường bị bỏ qua, do đó đòi hỏi sự cảnh giác và chẩn đoán sàng lọc kịp thời. Sau 1-3 ngày các biểu hiện ngộ độc mới có thể biểu hiện rõ với bệnh cảnh chủ yếu là viêm gan, suy gan. Các diễn biến của ngộ độc thuốc Paracetamol ngộ độc có thể chia thành 4 giai đoạn:

Giai đoạn 1 (0,5 – 24 giờ)

Chán ăn, buồn nôn, nôn thường gặp.
Vã mồ hôi, khó chịu.
Có thể tăng men gan GOT, GPT.
Bệnh nhân bên ngoài thường tỏ ra bình thường. Hiếm gặp có thể có rối loạn ý thức và nhiễm toan chuyển hóa (quá liều rất lớn).

Giai đoạn 2 (24 – 72 giờ)

Chán ăn, buồn nôn, nôn giảm
Có thể đau hạ sườn phải.
GOT, GPT tiếp tục tăng. Bilirubin có thể tăng. Tỷ lệ prothrombin có thể giảm. Chức năng thận có thể suy.

Giai đoạn 3 (72 – 96 giờ)

Đặc trưng bởi hậu quả của hoại tử tế bào gan: hoàng đản, rối loạn đông máu, suy thận và bệnh lý não do gan. Sinh thiết gan thấy hoại tử trung tâm tiểu thuỳ. Có thể tử vong do suy đa tạng.

Giai đoạn 4 (4 – 14 ngày)

Nếu bệnh nhân sống thì chức năng gan hồi phục hoàn toàn và sau 30 ngày tổ chức gan lành trở lại. Trường hợp ngộ độc nặng có thể kéo dài hơn.

Biểu hiện nhiễm độc thuốc Paracetamol qua các cơ quan

Gan

Là cơ quan chính bị nhiễm độc. Các cơ quan khác hiếm khi bị ảnh hưởng ngay sau khi quá liều. Suy đa tạng xuất hiện vài ngày sau khi bị ngộ độc và chỉ xuất hiện khi bị nhiễm độc nặng với gan.

Biểu hiện tổn thương gan bằng tăng GOT, GPT, có thể xuất hiện sớm tới 8 giờ sau uống và hơn 1/2 số bệnh nhân bị tổn thương gan sẽ có tăng men gan trong vòng 24 giờ đầu. Tuy nhiên, triệu chứng lâm sàng của viêm gan (như mệt mỏi, chán ăn, hạ sườn phải, hoàng đảm) thường bộc lộ rõ 3-4 ngày sau quá liều.

Bệnh lý não do gan

Các yếu tố nguy cơ: dùng NAC càng chậm, rối loạn đông máu xuất hiện ngay từ khi đến viện, hạ tiểu cầu xuất hiện càng sớm thì càng dễ bị bệnh lý não do gan, suy gan cần hồi sức gan hoặc ghép gan. Thời gian prothrombine tiếp tục kéo dài/tỷ lệ prothrombin tiếp tục giảm sau 4 ngày ngộ độc, lactat, hạ glucose, tăng bilirubin, tăng phosphate máu cũng là các yếu tố cho thấy mức độ suy gan và tiên lượng. GOT và GPT không có giá trị tiên lượng.

Dạ dày ruột

Buồn nôn, nôn do kích ứng dạ dày, ruột, xuất hiện sớm sau uống. Nôn xuất hiện trở lại sau 12-24 giờ sau khi bệnh nhân bắt đầu có viêm gan. Nôn, không ăn được có thể báo hiệu viêm gan nặng và suy gan, đặc biệt ở trẻ em.

Tuỵ

Tăng amylase máu, gặp ở 13-36% các bệnh nhân, đạt đỉnh sau quá liều 2 ngày, có thể có viêm tụy cấp. Bệnh nhân ngộ độc paracetamol có nghiện rượu, được dùng NAC càng chậm thì dễ có tăng amylase. Nghiên cứu cho thấy ở các bệnh nhân bị viêm gan nặng, suy gan cấp, phải ghép gan hoặc tử vong thường gặp tăng amylase và mức tăng amylase cũng cao hơn các bệnh nhân khác.

Tiết niệu

Suy thận thường ở các bệnh nhân có viêm gan. Ở bệnh nhân bị viêm gan nặng, tỷ lệ suy thận có thể từ 10-25%. Bệnh nhân bị hoại tử ống thận, đái máu, protein niệu. Nếu không tử vong thì suy thận do hoại tử ống thận thường hồi phục hoàn toàn nhưng mất nhiều tuần.

Hô hấp

Các bác sĩ chia sẻ kiến thức Y Dược cho biết, ngộ độc thuốc paracetamol gây tổn thương phổi cấp, phù phổi cấp không do tim, làm nặng thêm tình trạng tăng áp lực nội sọ và tăng tỷ lệ tử vong.

Biểu hiện ngộ độc thuốc paracetamol qua các cơ quan

Tim mạch

Gây tổn thương cơ tim, biểu hiện trên điện tim, ST chênh lên hoặc chênh xuống, sóng T đảo ngược hoặc thấp, tăng CPK. Mô học có xuất huyết dưới nội tâm mạc, hoại tử dạng ổ, thoái hóa mỡ. Chỉ ở các ca có suy gan tối cấp và suy đa tạng. Một số ca có thể có tụt huyết áp ngay cả khi chưa có suy gan.

Thần kinh

Uống liều rất cao (75-100 gam với người lớn) sau uống 3-4 giờ có thể có hôn mê, nhiễm toan chuyển hóa mặc dù chưa có suy gan. Suy gan cấp gây phù não, hôn mê.

Chuyển hoá

Toan chuyển hóa với lactate tăng có thể xuất hiện sớm tới 12 giờ sau uống ở các ca ngộ độc nặng, toan chuyển hoá (nặng và rõ sau 3-4 ngày), hạ đường máu (suy gan).

Thân nhiệt

Hạ thân nhiệt nhẹ.

Nước, điện giải:

Mất nước do nôn, ăn kém. Hạ kali do nôn hoặc mất kali qua thận.

Nguồn: duocsi.edu.vn