Loading...
Kháng sinh được biết đến là một loại thuốc thông dụng nhưng không phải ai cũng biết cách phối kháng sinh để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
- Dược sĩ hướng dẫn cách sử dụng thuốc OTC an toàn
- Thuốc Betaserc chống chỉ định với những đối tượng nào?
- Sử dụng glucosamine như thế nào để đúng cách?
Kinh nghiệm phối hợp kháng sinh dành cho các Dược sĩ
Kinh nghiệm phối hợp kháng sinh dành cho các Dược sĩ
Dược sĩ tư vấn thuốc Lê Thị Hà đang làm việc tại siêu thị thuốc việt cho biết trong sử dụng kháng sinh, có khi ta phải phối hợp dùng 2 kháng sinh trở lên cùng lúc để đạt hiệu quả trong điều trị bệnh nhiễm khuẩn. Sự phối hợp kháng sinh phải nhằm đạt 3 mục đích:
- Loại trừ nguy cơ xuất hiện chủng đề kháng.
- Ðạt được tác dụng diệt khuẩn.
- Mở rộng phổ kháng khuẩn.
Bởi phối hợp kháng sinh sẽ làm số kháng sinh phải dùng nhiều hơn, theo đó chi phí điều trị tăng cao, nhất là tỷ lệ bị tác dụng phụ do thuốc nhiều hơn nên đòi hỏi các dược sĩ phải phối hợp thận trọng và cân nhắc tối đa.
Nguyên tắc khi phối hợp kháng sinh cần ghi nhớ
Các giảng viên Cao đẳng Dược – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ các nguyên tắc khi phối kháng sinh như sau:
Hai kháng sinh phối hợp nên cùng loại tác dụng hoặc cùng có tác dụng hãm khuẩn hoặc cùng có tác dụng diệt khuẩn
Hãm khuẩn là đặc tính của loại kháng sinh chỉ ức chế sự phát triển của vi khuẩn chứ không tiêu diệt. Còn diệt khuẩn (bactericidal) là đặc tính của kháng sinh có khả năng tiêu diệt vi khuẩn. Nhiều dược sĩ cho biết, chỉ dùng kháng sinh hãm khuẩn trong trường hợp cơ thể còn sức đề kháng, vì thuốc chỉ làm vi khuẩn ngưng phát triển, yếu đi và hệ thống đề kháng của cơ thể sẽ làm nhiệm vụ tiêu diệt chúng. Nếu bị nhiễm khuẩn nặng, cơ thể bị suy yếu, bắt buộc phải dùng kháng sinh diệt khuẩn.
Nguyên tắc khi phối hợp kháng sinh cần ghi nhớ
Không được phối hợp kháng sinh hãm khuẩn và kháng sinh diệt khuẩn vì sẽ gây nên hiệu ứng đối kháng.
Theo thông tin mà trang kiến thức Y Dược cập nhật được các dược sĩ chia sẻ, kháng sinh nhóm aminosid (như Streptomycin, Gentamycin, Kanamycin…) tuy tác động vào ribosom nhưng lại có tác dụng diệt khuẩn (chứ không có tác dụng hãm khuẩn như Tetracyclin). Do đó, có thể phối hợp thuốc nhóm beta-lactam với nhóm aminosid. Kháng sinh Cotrim (còn gọi cotrimoxazol, biệt dược thông dụng Bactrim) thực sự là thuốc phối hợp 2 kháng sinh: Sulfamethoxazol là một sulfamid với một kháng sinh khác là Trimethoprim. Sulfamethoxazol và Trimethoprim là 2 kháng sinh hãm khuẩn nhưng khi phối hợp trong Cotrim thì lại đạt được tác dụng hiệp đồng (synergism) là diệt khuẩn.
Hai kháng sinh phối hợp không kích thích sự đề kháng
Không phối hợp Cefoxitin với Penicillin vì Cefoxitin kích thích vi khuẩn đề kháng với Penicillin bằng cách tiết ra enzym phân hủy kháng sinh phối hợp với nó. Ðối với thắc mắc về sự phối hợp Cephalexin (hoặc Amoxicillin) với Cotrim, sự phối hợp này hoàn toàn phù hợp với nguyên tắc phối hợp 2 kháng sinh cùng loại diệt khuẩn.
Hai kháng sinh phối hợp không cùng một cơ chế tác dụng hoặc không gây độc trên cùng một cơ quan
Không được phối hợp 2 beta-lactam vì có cùng tác dụng trên vỏ bọc của tế bào vi khuẩn, hoặc không phối hợp 2 kháng sinh cùng nhóm aminosid vì nhóm aminosid gây độc đối với tai và thận, nếu phối hợp 2 kháng sinh cùng nhóm sẽ làm điếc và suy thận trầm trọng trong khi hiệu quả điều trị lại không tăng.
Nguồn: Dược sĩ
