Dược sĩ hướng dẫn nguyên tắc sử dụng thuốc kháng sinh an toàn và hiệu quả

Th4 19, 2021Dược Sĩ Tư Vấn0Like

(1 votes, average: 5,00 out of 5)

Chia sẻ:

Kháng sinh là thuốc trị bệnh nhiễm khuẩn cần phải đặc biệt lưu ý. Việc sử dụng kháng sinh một cách an toàn, hiệu quả sẽ giúp giảm bớt những tác hại nguy hiểm.

Dược sĩ hướng dẫn nguyên tắc sử dụng thuốc kháng sinh an toàn và hiệu quả

Thuốc kháng sinh là vũ khí tuyệt vời do con người tạo ra để chống lại các bệnh do nhiễm vi khuẩn, nhưng giờ đây tình trạng kháng thuốc kháng sinh đang là mối đe dọa lớn nhất đối với toàn ngành y tế nói riêng và cả xã hội nói chung. vi khuẩn lại có khả năng đề kháng lại thuốc kháng sinh vốn được dùng để tiêu diệt chúng nếu không biết cách sử dụng thuốc kháng sinh an toàn và hiệu quả.

Thuốc kháng sinh là gì?

Kháng sinh là các loại thuốc có khả năng tiêu diệt vi khuẩn hoặc kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn một cách đặc hiệu. Kháng sinh thường tác động lên một vị trí quan trọng của vi khuẩn, giúp làm chậm quá trình phát triển của vi khuẩn.

Phân loại kháng sinh

Dựa vào tác dụng điều trị và theo cơ chế tác dụng. Kháng sinh được chia thành các loại:

Theo tác dụng điều trị

Kháng sinh kháng khuẩn
Kháng sinh trị nấm
Kháng sinh chống ung thư
Kháng sinh kháng khuẩn được sử dụng rộng rãi với số lượng rất nhiều so với các nhóm kháng sinh khác.

Theo cơ chế tác dụng:

Ức chế tổng hợp vách tế bào vi khuẩn.
Làm rối loạn chức năng màng bào tương.
Ức chế quá trình tổng hợp protein.
Ức chế quá trình tổng hợp acid nucleic.

Nguyên tắc sử dụng kháng sinh

Theo Dược sĩ Nguyễn Quốc Trung – GV Cao đẳng Dược TPHCM cho biết: Việc sử dụng thuốc kháng sinh bừa bãi, không theo nguyên tắc sử dụng có thể sẽ gây tai biến cho cơ thể ta như dị ứng, nhiễm độc các cơ quan, loạn khuẩn đường ruột làm tiêu chảy đôi khi rất trầm trọng. Nghiêm trọng hơn nhiều là sẽ gây hiện tượng vi khuẩn đề kháng lại kháng sinh. Do đó, Dược sĩ tư vấn đã đưa ra 7 nguyên tắc sử dụng hợp lý thuốc kháng sinh cần phải tuân thủ sau đây:

1. Chỉ sử dụng kháng sinh thật sự bị bệnh nhiễm khuẩn. Chỉ có thầy thuốc điều trị dựa vào kinh nghiệm chữa bệnh, dựa vào xét nghiệm, làm kháng sinh đồ mới xác định được có nhiễm khuẩn hay không?

2. Phải chọn đúng loại kháng sinh. Việc chọn dùng kháng sinh không đúng loại bệnh, thuốc sẽ không có hiệu quả.

3. Phải có sự hiểu biết về thể trạng người bệnh. Đặc biệt đối với các phụ nữ có thai, người già, người bị suy gan, suy thận, chỉ có thầy thuốc điều trị mới có đủ thẩm quyền cho sử dụng kháng sinh.

4. Phải dùng kháng sinh đúng liều đúng cách.

5. Phải dùng kháng sinh đủ thời gian. Tùy theo loại bệnh và tình trạng bệnh thời gian dùng kháng sinh có khi dài khi ngắn nhưng thông thường là không dưới 5 ngày.

6. Chỉ phối hợp nhiều loại kháng sinh khi thật cần thiết.

7. Phòng ngừa bằng thuốc kháng sinh phải thật hợp lý. Chỉ được dùng thuốc theo chỉ định và hướng dẫn của thầy thuốc.

Tác dụng không mong muốn – Dị ứng kháng sinh (Ảnh internet)

Các tác dụng không mong muốn khi sử dụng kháng sinh

Việc lạm dụng kháng sinh sẽ gây ra các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe. Cụ thể như:

Dị ứng kháng sinh

Phản ứng quá mẫn, dị ứng với kháng sinh hoặc chất chuyển hóa của nó xảy ra khá thường xuyên. Ví dụ: Penicillin khá an toàn, nhưng có thể gây ra phản ứng quá mẫn nghiệm trọng, từ nổi mần đay tới sốc phản vệ.

Gây độc trên các tế bào cơ thể

Nồng độ kháng sinh cao có thể gây độc trực tiếp lên tế bào cơ thể. Ví dụ: Vancomycine gây độc tính trên thận và tai.

Suy giảm chức năng gan – thận

Gan và thận là 2 cơ quan chính thải trừ thuốc, do đó sự suy giảm chức năng 2 cơ quan này dẫn tới giảm khả năng thải trừ kháng sinh, kéo dài thời gian lưu thuốc trong cơ thể, làm tăng nồng độ dẫn tới tăng độc tính. Do đó, thận trọng khi kê đơn kháng sinh cho người cao tuổi, người suy giảm chức năng gan – thận. Cần hiệu chỉnh liều lượng và khoảng cách dùng thuốc ở những bệnh nhân suy giảm chức năng gan – thận.

Bảo đảm được việc sử dụng kháng sinh hợp lý là một vấn đề phức tạp, đòi hỏi phải có kiến thức và trình độ chuyên môn. Do vậy, các thông tin phía trên chỉ mang tính chất tham khảo, các bạn chỉ nên sử dụng thuốc kháng sinh theo sự chỉ định của bác sĩ và theo sự hướng dẫn của dược sĩ tư vấn.

Nguồn: duocsi.edu.vn